Doodshoofdvlinder op Plaat

Door: Dick Spijker

Tijdens de werkweek in september 2004 op Plaat vonden we in de begroeiing rond de bungalow een grote (ca 12 cm), fel geel-groene rups. Weer thuis in Amsterdam heb ik contact gezocht met de Vlinderstichting via hun prachtige website www.vlinderstichting.nl. Van Wim Koopman kreeg ik het volgende antwoord:

"Het is een mooie foto van een rups van de doodshoofdvlinder, Acherontia atropos. Deze waarneming is voor Nederland niet zo bijzonder maar voor Rottumerplaat wel. We denken altijd aan aardappel als waardplant van de doodshoofdvlinder, maar ik neem aan dat er geen aardappels worden verbouwd op Rottumerplaat. Uit de boeken blijkt dat een enkele keer ook wel liguster wordt gegeten. Mijn vraag is uiteraard: groeit er liguster op Rottumerplaat."

Op de plantenlijst van Date Lutterop en Giny Kasemir komt de aardappel wel voor maar volgens mij niet rond de behuizing.
Dus heb ik Egbert Bakker maar even gemaild. Hij schreef mij:

"Volgens mij zijn er op Rottumerplaat nooit aardappelen geteeld en ook niet verbouwd, maar het is mogelijk dat er een verdwaalde aardappel heeft gegroeid. Kan zijn weggegooid door het aanwezige personeel, maar het kan ook een aangespoelde zijn geweest. Rond de woning en op meer plaatsen op het Eiland staat wel liguster. Alle groene struiken bij de ingangen van de woning zijn ligusters."

Een doodshoofdvlinder in de ligusters dus. Al met al een waarneming die de Vlinderstichting bijzonder genoeg vond om in hun bestand op te nemen.

De Kaap
Voorjaar 2005

Reactie Date Lutterop dd 15 augustus 2005

Toevallig ontdekte ik het stukje over de rups van de Doodshoofdvlinder op Plaat. Leuke waarneming! Die aardappels hebben we maar een paar seizoenen, zo uit m'n hoofd in de beginperiode, zeg tussen 1988 en 1995, gezien. Dat betrof, zoals Egbert al aanduidde, inderdaad opslag van weggegooide schillen (niet door ons!). De planten werden op diverse plaatsen rond de behuizing en ook op de gobimatten richting de steiger gevonden.

Hoewel de Doodshoofdvlinder helaas niet op ons lijstje prijkt, is het aantal vlindersoorten dat wij op Plaat hebben gevonden inmiddels steeds verder toegenomen. Een deel van de verzamelde exemplaren moet nog verder uitgezocht worden, en een aantal zeldzame en/of moeilijk te determineren soorten rouleren nog bij de experts, maar voorlopig staat de teller op 317 soorten. Dit betreft zowel micro- als macro-nachtvlinders, en dagvlinders.

Momenteel ben ik bezig een voorlopig overzicht van de macro-nachtvlinders te schrijven, dat t.z.t gepubliceerd zal worden in de periodiek van de vlinderwerkgroep van Groningen. Ik hoop het dan ook op de site te kunnen zetten.