Twee eilanden krimpen niet maar groeien

Door: Diane Romashuk

De twee eilanden Rottumeroog en Rottumerplaat blijken onverwacht te zijn gegroeid. Na het ’overdragen’ aan de natuur bestond de angst dat ze zouden afbrokkelen en uiteindelijk verdwijnen in zee.

Rottumeroog en Rottumerplaat, twee Waddeneilanden aan de noordkust van de provincie Groningen, blijken te groeien. Vijf jaar geleden werden de eilanden aan de natuur ’vrijgegeven’. Daarbij werd rekening gehouden met de mogelijkheid dat ze door stormen en stromingen zouden krimpen en wellicht zelfs in de monding van de Eems zouden verdwijnen.

De recente observaties betekenen niet dat het geschetste doemscenario al van tafel kan. Aan de ene kant snoepen de golven steeds stukjes van de eilanden af, aan de andere kant komt er juist steeds meer zand bij het eiland. Daardoor ’wandelen’ de eilanden langzaam in de richting van de Eemsmond. „Dat voortdurende geslinger met zand laat zich niet voorspellen”, aldus directeur van de Waddenvereniging Hidde van Kersen.

Op de lange termijn spelen ook factoren zoals de zeespiegelstijging en de verdieping van de vaargeul naar de Eemshaven mee”, vertelt Michiel Firet van Staatsbosbeheer.

Het beheer van de eilanden ligt in handen van Staatsbosbeheer en Rijkswaterstaat samen. Tot begin jaren negentig werden verschillende maatregelen getroffen om de omvang van de eilanden constant te houden. Rijkswaterstaat legde rijshoutschermen en puindammen aan en plantte helmgras om zand vast te houden.

Maar de zee is een sterke tegenstander. Door de najaarsstormen van 1998 verdwenen bijvoorbeeld grote delen van Rottumeroog, waaronder de ’Tuin van Toxopeus’, in de golven. Ook de menselijke installaties werden steeds weer door de golven weggeslagen.
In 2002 werd besloten dat Rijkswaterstaat geen reparatiewerk meer zou verrichten als de eilanden door storm en stromingen verder zouden afkalven. De natuur kreeg de vrije hand.

„Een goed idee”, vond biologe Giny Kasemir ondanks het denkbare scenario dat de eilanden verder zouden krimpen en uiteindelijk zouden verdwijnen. Tot 2001 werkte zij 14 zomers als vogelwacht op Rottumerplaat.

Kasemir: „Voor de vogels betekent de afwezigheid van mensen meer rust en broedplaatsen. Het zijn de enige stukjes natuur in Nederland waar helemaal niet ingegrepen wordt.”

De groei van de eilanden betekent niet dat het beleid weer gewijzigd wordt. „Uit evaluatie van de Beheeren Adviescommissie Kustverdediging Rottumeroog blijkt dat de biodiversiteit de afgelopen jaren enorm is toegenomen”, aldus Van Kersen van de Waddenvereniging. „Daardoor zijn ook zeldzame planten zoals de gesteelde zoutmelde het goed gaan doen. Niet ingrijpen bevalt dus prima.”

Bron:
Trouw
24 maart 2007